Đó là câu chuyện của những năm đầu du học, lúc tôi lần đầu rời xa vòng tay bố mẹ, bắt đầu một trải nghiệm mới. Hôm ấy trời thu, nắng đẹp, lần đầu tôi lái xe đến Dunkin ngắm cảnh. Khi hạ cửa kính xuống, tôi bất ngờ khi có một giọng nói khó chịu phát ra từ bên hông xe. Tôi đoán rằng cô ấy đang yêu cầu tôi gọi đồ uống gì đó, nên lập tức trả lời,
“Làm ơn cho một tách cà phê.”
Okay, có lẽ mọi chuyện đã dừng lại ở đó nhưng không. Cô ấy liên tục nói tiếp, vừa nhanh vừa gắt gỏng, nuốt âm khiến tôi không hiểu nổi. Tôi chỉ nghe loáng thoáng mấy từ – “đường”, “bao nhiêu”, “kem” được nhấn mạnh.Tôi đoán rằng cô ấy đang hỏi tôi muốn cà phê như thế nào. Tôi đâu có biết nhiều từ vựng, nên chỉ mong kết thúc cuộc hội thoại này càng sớm càng tốt. Tôi đáp lại ngắn gọn:
“Một cốc cà phê nhỏ không đường và không kem!”
Thổi phù một hơi, hi vọng mọi thứ kết thúc thì giọng nói tiếp tục vang lên:
“Đen?”
Tôi đâu phải người da đen, cô đã hiểu nhầm rồi, nên dõng dạc tiếp lời:
“Tôi là người da trắng!”
trong sự ngạc nhiên trợn mắt của cô bán hàng.
Một câu chuyện tếu táo nhưng in đậm trong tâm trí tôi suốt đời. Vì sự xấu hổ này nên khi bất cứ học sinh nào hỏi tôi kinh nghiệm du học, tôi đều trả lời:
“Hãy vượt qua rào cản ngôn ngữ trước tiên”.
Khi lần đầu tiên đến Mỹ, tôi nói tiếng Anh không hề tốt. Vốn từ hạn chế, phát âm dở tệ. Tôi không nghe hiểu được, mọi người cũng không thể hiểu tôi. Giao tiếp khó khăn khiến tôi vô cùng buồn chán, bực bội. Nản không? Nản chứ! Cả ngày quanh quẩn trong phòng ký túc xá, lắm khi muốn gọi điện cho mẹ đòi về nhà cho xong. Không được, 4 năm tới mình buộc phải ở đây, buộc phải giao tiếp và học tập thật tốt. Cả gia đình đang tự hào về tôi thế cơ mà!
Tôi đến Mỹ với visa F-1. Đây là thị thực sinh viên mà bạn phải học ít nhất 18 giờ mỗi tuần. Nhưng 18 giờ học tiếng Anh dường như không đủ. Tôi cần phát triển và trau dồi khả năng ngôn ngữ của mình tự nhiên như ở nhà, vậy nên phải “tắm mình trong tiếng Anh” càng nhiều càng tốt. Và tôi phát hiện ra rằng ở Mỹ, nhiều thư viện công cộng trên khắp đất nước cung cấp các lớp học tiếng Anh miễn phí. Ngoài các lớp học tại Đại học Bang Framingham (FSU), tôi đã tham gia các lớp học tại thư viện công đồng địa phương. Tôi đã cố gắng tìm một số người bản xứ có thể giúp tôi cải thiện khả năng phát âm của mình và điều đó đã giúp tôi rất nhiều.
Tôi đến Hoa Kỳ vào tháng 1 năm 2019 và mọi thứ đang diễn ra như tôi đã viết ở trên. Nhưng sau đó vào tháng 3 năm 2020, đại dịch Coronavirus tấn công, kế hoạch của tôi đổ bể vì lệnh cách ly xã hội. Tôi phải tạm dừng các lớp học tại thư viện cộng đồng, và như một xu thế, tìm đến các lớp học trực tuyến – điều mà trước đây chưa từng nghĩ đến. Bạn biết mà, tôi luôn cho rằng học hành online khiến tôi khó tập trung và đạt được kết quả mong muốn. Tôi buộc phải tham gia vào các cộng đồng người bản xứ, nơi tôi dạy họ ngôn ngữ của mình, và trò chuyện để nâng cao tiếng Anh. Tôi nhận ra trong thời gian dịch bệnh này, giao tiếp online khiến tôi tiến bộ vô cùng nhanh chóng. Tôi nói chuyện với bạn bè năm châu bốn bể, học tiếng Anh một cách tự nhiên qua những câu chuyện cuộc sống thường ngày.
Và tôi phát hiện ra rằng, học ngoại ngữ không phải là vấn đề kiến thức hay sự thông minh, học ngoại ngữ tốt là do sự lựa chọn và kỷ luật. Nếu tôi có thể đưa ra lời khuyên cho một người sắp đến Mỹ học tập, tôi sẽ nói: Hãy cố gắng đến đây với nền tảng tiếng Anh tốt, đừng bắt đầu học ở đây từ đầu! Hành trình học ngoại ngữ không bao giờ kết thúc, dù bạn đã giỏi đến đâu, Hãy luôn khiêm tốn, sẵn sàng thực hành và chấp nhận sửa sai từ người khác. Đừng sợ học một ngôn ngữ mới. Nó không phải là một trở ngại mà đó là cánh cửa mở ra cuộc hành trình của bạn.